Dziecko ma zagwarantowane prawo do wychowywania sie w naturalnej rodzinie, jednak w razie zaistnienia konieczności zapewnienia dziecku bezpieczenstwa i opieki poza tą rodziną, po wyczerpaniu wszystkich mozliwych form wsparcia i majac na uwadze dobro dziecka następuje umieszczenie go w rodzinnych formach pieczy zastepczej.
Piecza zastępcza jest formą pomocy i opieki skierowaną do dzieci, których rodzice zostali trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich lub gdy władza ta została im ograniczona lub zawieszona.
Rodzinną pieczę zastępcza mogą stanowić osoby spokrewnione z dzieckiem tj dziadkowie i rodzeństwo dziecka, jak również osoby niespokrewnione z dzieckiem oraz krewni nie będącymi wstępnymi i zstępnymi.
Kto może zostać rodziną zastępczą?
Rodzicami zastępczymi mogą być małżeństwa lub osoby samotne, które:
- dają rękojmię należytego sprawowania pieczy zastępczej, nie są i nie były pozbawione władzy rodzicielskiej oraz władza rodzicielska nie została im ograniczona ani zawieszona, wypełniają obowiązek alimentacyjny (w przypadku, gdy taki obowiązek w stosunku do nich wynika z tytułu egzekucyjnego), nie są ograniczone w zdolności do czynności prawnych, są zdolne do sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, co zostało potwierdzone zaświadczeniami o braku przeciwwskazań zdrowotnych do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka wystawionymi przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej,
- przebywają na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej,
- zapewniają odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe, umożliwiające dziecku zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym: rozwoju emocjonalnego, fizycznego, społecznego, właściwej edukacji i rozwoju zainteresowań, wypoczynku i organizacji czasu wolnego,
- nie były skazane prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo,
w przypadku rodziny zastępczej niezawodowej co najmniej jedna osoba tworząca tę rodzinę posiada stałe źródło dochodu, - posiadają predyspozycje i odpowiednie motywacje do pełnienia pieczy zastępczej,
- nie figurują w bazie danych Rejestru Sprawców Przestępstw na Tle Seksualnym z dostępem ograniczonym.
Rodzaje rodzinnej pieczy zastępczej:
Rodziny zastępcze:
Rodzina zastępcza spokrewniona – tworzą ją dziadkowie i rodzeństwo dziecka,
Rodzina zastępcza niezawodowa – tworzą ją osoby niespokrewnione z dzieckiem lub krewni nie będący wstępnymi lub zstępnymi dziecka,
Rodzina zastępcza zawodowa – w tym zawodowa pełniąca funkcję pogotowia rodzinnego i zawodowa specjalistyczna. Pogotowie rodzinne zajmuje się dziećmi przez krótki czas (kilka miesięcy). Rodziny specjalistyczne opiekują się dziećmi niepełnosprawnymi.
Rodzinny Dom Dziecka – tworzą go osoby niespokrewnione z dzieckiem, może w nim przebywać 4 do 8 dzieci.
Co należy zrobić aby zostać rodziną zastępczą?
- zgłosić się do powiatowego centrum pomocy rodzinie na wstępną rozmowę w celu uzyskania szczegółowych informacji na temat funkcjonowania rodziny zastępczej – praw i obowiązków przysługujących z tego tytułu oraz wymagań formalnych niezbędnych do założenia rodziny zastępczej,
- zgromadzić i złożyć wymagane dokumenty takie jak: wniosek o ustanowienie rodziny zastępczej, zaświadczenie o stanie zdrowia z informacją o braku przeciwwskazań u kandydatów do sprawowania opieki nad dzieckiem, zaświadczenie o dochodach rodziny, oświadczenie o niekaralności sądowej,
- uzyskać pozytywną opinię z ośrodka pomocy społecznej, właściwego na miejsce zamieszkania kandydatów,
- odbyć odpowiednie szkolenie i otrzymać zaświadczenie kwalifikacyjne wraz z opinią (koszt szkolenia pokrywa PCPR).
W przygotowaniu rodziny zastępczej na przyjęcie dziecka pomaga Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Dąbrowie Tarnowskiej
organizator rodzinnej pieczy zastępczej na terenie Powiatu Dąbrowskiego